Przyczyny i konsekwencje niedopasowania kompetencji do potrzeb rynku pracy
Podstawą rozwoju społeczeństw i gospodarek są dziś wiedza i umiejętności, bez których nie można mówić o spójności społecznej, konkurencyjności, czy innowacyjności. Ukończenie dobrej szkoły lub uniwersytetu przestaje być gwarancją sukcesu – potrzebne staje się ciągłe uzupełnianie wiedzy i umiejętności zwłaszcza w sytuacji, kiedy coraz więcej osób pracuje na stanowiskach, które nie są spójne ze zdobytym wykształceniem, a brak podstawowych kompetencji może powodować wykluczenie z ważnych obszarów życia społecznego. Wyniki uzyskane w ramach Międzynarodowego Badania Kompetencji Osób Dorosłych PIAAC (The Programme for the International Assessment of Adult Competencies) koordynowanego przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) pokazują, że absolwenci chociaż mogą wybrać pracę zawodową zgodnie z ich wykształceniem to często tego nie robią. Uzyskany w PIAAC obraz kompetencji ludności stanowi swego rodzaju portret mieszkańców 22 krajów. Około 39% spośród przebadanych osób nie pracuje zawodowo zgodnie z profilem swojego wykształcenia. Sytuacja ta najczęściej spotykana jest w Korei, Anglii/Irlandii Północnej oraz we Włoszech gdzie prawie połowa osób w wieku produkcyjnym nie pracuje w zawodzie zgodnie z uzyskanym dyplomem. Osoby, które ukończyły kierunki związane z rolnictwem, weterynarią, lingwiści, absolwenci humanistyki oraz sztuki najczęściej pracują na stanowiskach, które nie są związane ze ich wykształceniem. Brak kierunkowego wykształcenia jest zwłaszcza widoczny wśród osób zatrudnionych w takich obszarach jak usługi, nauki społeczne, handel czy też prawo jednak w najmniejszym stopniu w takich krajach jak Austria, Finlandia i Niemcy. Ponadto według uzyskanych danych, w niektórych krajach osoby pracujące na tych samych stanowiskach jednak nieposiadające kierunkowego wyksztalcenia w zakresie wykonywanej pracy zawodowej często otrzymują o 25% niższe wynagrodzenie za godzinę pracy w stosunku do swoich współpracowników posiadających kierunkowy dyplom. Zdaniem autora problem ten wynika z nadmiernej ilości pracowników na rynku posiadających dyplom w danym obszarze oraz nie uznawaniu przez pracodawców kompetencji pracowników zgodnych z ich dyplomem w innych dyscyplinach zawodowych.
Źródło: Montt, G. (2015), “The causes and consequences of field-of-study mismatch: An analysis using PIAAC”, OECD Social, Employment and Migration Working Papers, No. 167, OECD Publishing, Paris. http://dx.doi.org/10.1787/5jrxm4dhv9r2-en
